توضیحی مختصر از متن فایل  :

اثر کلرید سدیم و سالیسیلیک اسید بر برخی پارامترهای فتوسنتزی و تغذيه معدني گیاه ذرت (Zea mays L.)

چكيده

تنش شوري يك تنش محيطي است كه رشد و نمو گياهان و توليد محصولات كشاورزي را در بيشتر نقاط جهان متاثر مي سازد. در این مطالعه، تاثير تنش شوري (کلرید سدیم) و پيش تيمار ساليسيليك اسيد بر پارامترهاي رشد، مقدار رنگيزه هاي فتوسنتزي، كارآيي فتوشيميايي فتوسيستم (II) شامل عملکرد کوانتومی فتوسیستم )(II) PSII (Ø، ماکزیمم عملکرد كوانتومي فتوسیستم(II) (Fv/Fm) و خاموشی غیر فتوشیمیایی (NPQ) و تغذيه معدني شامل عناصر سديم، پتاسيم، نيتروژن، فسفر، كلسيم، منيزيم، آهن، روي، منگنز، مس و بور در برگ هاي ذرت(KSC704)  مورد بررسی قرار گرفت. به این منظور آزمايشي به صورت فاكتوريل در قالب طرح كاملا تصادفي با دو سطح شوري و سه سطح ساليسيليك اسيد و با پنج تكرار انجام شد. تنش شوري موجب كاهش پارامترهاي رشد، كلروفيل، كاروتنوييد، عملکرد كوانتومي فتوسیستم ) (II) PSII (Ø و ماکزیمم عملکرد كوانتومي فتوسیستم(II) (Fv/Fm) و افزايش مقدار خاموشی غیر فتوشیمیایی (NPQ) شد. تنش شوري مقدار عناصر معدني را نيز در برگ هاي ذرت تحت تاثير قرار داد و موجب كاهش مقدار پتاسيم و مس و افزايش مقدار سديم، فسفر، منيزيم، آهن، روي، منگنز و بور گرديد و بر مقادير نيتروژن و كلسيم تاثيري نداشت. پيش تيمار ساليسيليك اسيد باعث افزايش كلروفيل، كاروتنوييد، عملکرد كوانتومي فتوسیستم  (II) PSII) (Ø و ماکزیمم عملکرد كوانتومي فتوسیستم(II) (Fv/Fm) و كاهش مقدار خاموشی غیر فتوشیمیایی (NPQ) گرديد. ساليسيليك اسيد همچنين موجب تغيير در جذب و انتقال مواد معدني به برگ از جمله كاهش مقدار سديم گرديد. نتايج مثبت پيش تيمار ساليسيليك اسيد در كاهش اثرات تنش شوري و بهبود پارامترهاي رشد مشخص است.

كلمات كليدي: تنش شوري، ساليسيليك اسيد، كارآيي فتوشيميايي فتوسيستم (II)، ذرت

مقدمه

شوري آب و خاك يكي از مشكلات جدي در كشاورزي است. كمبود منابع آب شيرين و استفاده از آب هاي شور يا آب هاي با كيفيت پايين براي آبياري، موجب افزايش شوري خاك مي گردد، كه اين مسئله ميزان توليد محصول را تحت تاثير خود قرار مي دهد (Silva et al., 2008). شوري ارتباطات آبي و يوني را توسط اثرات يوني و اسمزي خود تحت تاثير قرار مي دهد. به علت وجود نمك در ريزوسفر، جذب آب در گياهان تحت تاثير قرار مي گيرد و اثرات يوني نمك به دليل سميت نمك در داخل يا عدم تعادل به دليل وجود نمك زيادي در فضاي خارج سلول ايجاد مي شود. به علاوه تنش هاي محيطي نظير شوري و خشكي منجر به افزايش گونه هاي فعال اكسيژن(ROS) مي گردند و در نتيجه تنش اكسيداتيو رخ مي دهد (Rajish et al. 1998).

تنش شوري از رشد گياهان مي كاهد و توليد محصول هم در نتيجه بر هم خوردن تعادل در جذب عناصر ضروري و آب و تنش اكسيداتيو كاهش مي يابد (Parida and Das, 2005; Mollassiotis et al., 2006). اگرچه رشد گياه نتيجه فرآيندهاي فيزيولوژيكي منظم و كامل است و مهار رشد گياه توسط عوامل محيطي را نمي توان تنها به يك فرآيند فيزيولوژيكي خاص نسبت داد، اما پديده فيزيولوژيكي غالب فتوسنتز است (Parida and Das, 2005). رشد گياه و توليد زي توده به ميزان فتوسنتز خالص بستگي دارد و تنش نمك بسته به شدت آن بر فتوسنتز تاثير مي گذارد. گزارش های زيادي وجود دارد كه نشان مي دهد تنش نمک بسته به شدت آن بر فتوسنتز تاثير مي گذارد. البته گزارش هایی نيز حاكي اين مطلب هستند كه كاهش فتوسنتز به نوع گياه و غلظت نمك بستگي داشته و حتي در غلظت هاي پايين نمك بر شدت فتوسنتز افزوده مي شود (Parida and Das, 2005).