فایل ورد قابل ویرایش

مقدمه

در شركت هاي تجاري ,بايد  اشخاصي مسئوليت نهايي تعين خط مشي شركت را به عهده داشته و مالك درآمد پروژه و دارائي هاي آن نيز باشند و در يك شركت سهامي دارند كه آن سهام وي اين نقش را به عهده دارند و آن چرا از در آمد خالص ,پس از كسر طلب بستانكاران و سود سهام ممتاز باقي مي ماند ,به آنها تعلق مي گيرد  در موقعيتي نامطمئن كسب سود خالص براي دارندگاه سهام عادي بالطبع يا مطمئن است ,گاهي سود حاصل براي سهامداران بيش از مبلغي است كه از قبل پيش بيني شده است و گاهي نيز كمتر از آن .

بازده صاحبان حساب عادي از دو جزء تشكيل مي شود :سود سهام و سود سرمايه سود يا زيان سرمايه به حاصل تغيير در قسمت سهام شركت است .همچنانكه شركت  سرمايه گذاري مجدد مي كند ورشد مي يابد ,ارزش آن به طور دائم افزايش يافته و اين افزايش به صورت قيمت بيشتر سهام انعكاس پيدا مي كند .

تعريف سهام عادي از نظر قانون تجارت ايران –ماده 24

قانون تجارت سهام را چنين تعريف مي كند :سهم قسمتي است از سرمايه شركت سهامي كه مشخص ميزان مشاركت و تعهدات و منافع صاحب آن در شركت سهامي مي باشد ورقه سهم سند معامله ايي است ك نماينده ي تعداد سهامي است كه  صاحب آن در شركت سهامي دارد :.

همان طور كه از تعريف فوق بر مي آيد ,ميزان مالكيت اشخاص به نسبتاً سهامي است كه در شركت دارا مي باشد .اوراق سهام مطابق با ماده 25 قانون تجارت متحد و الشكل و چاپي و داراي شماره ترتيب بوده و به امضاي لااقل دو نفر كه به موجب مقررات اساسنامه تعيين مي شوند مي رسد .ممكن است دارنده سهام مشخص باشد يا نا مشخص ,و نقل و انتقال سهام نيز ميسر است .

انواع سهام

تبصرت 1 ماده 24 قانون تجارت ايران اعلام كرده است كه ((سهم ممكن است با نام يا بي نام باشد ))

سهم با نام –چنانچه سهام شركت با نام باشد ,دارنده سهام معلوم شناخته شده خواهد بود ,در اين صورت در شركت دفتري در نظر گرفته خواهد شد كه شماره رديف سهام و نام دارنده آن ذكر شده و معلوم مي شود كه سهام متعلق به چه كسي است .((انتقال سهام با نام بايد در دفتر ثبت سهام شركت به ثبت برسد .انتقال دهنده يا وكيل يا نماينده قانوني او بايد انتقال را در دفتر مزبور امضاء كند ))(ماده 40 قانون تجارت )

سهم بي نام –سهم بي نام ورقه اي است كه مشخصات دارنده آن در ورقه سهم و در دفاتر شركت ثبت نمي شود و به صورت سند در وجه حامل تنظيم و ملك دارنده آن شناخته مي شود ,مگر خلاف آن ثابت شود .از نظر سرعت در نقل و انتقال سهام و تسهيل در تجارت سهام بي نام بر سهام با نام برتري دارد .نقل و انتقال سهام بي نام با قبض و اقباض صورت مي گيرد .(ماده 39 قانون تجارت ).

سهام سرمايه –سهام سرمايه يك شركت سند مالكيت آن است .از اين رو ,دارنده مثلاً دو درصد از سهام عادي شركت ,مالك دو درصد از دارائي هاي خالص آن (جمع دارائي ها منهاي بدهي هاي شركت )مي باشد .چنانكه قبلاً گفته شد ,ميزان سرمايه افراد در يك شركت با واحد هاي مساوي و كوچك كه سهم ناميده مي شود ,بيان مي گردد .

انواع ريسك

در تصميم گيري هاي مالي و سرمايه گذاري بايد به انواع ريسك توجه داشت كه برخي از آنها عبارتند از :

1-ريسك تجاري , ريسك ناشي از نوسانات سود قبل از بهره و ماليات ( سود عملياتي ) است . ريسك تجاري به عواملي از قبيل نوسانات تقاضا , قيمت فروش , قيمت مواد اوليه و درجه اهرم عملياتي بستگي دارد .

2-ريسك مالي , ريسك ناشي از نوسانات سود قبل از ماليات ( بعد از بهره ) است .

ريسك مالي به هزينه هاي ثابت مالي شامل بهره و سود سهام ممتاز بستگي دارد .

3-ريسك نقدينگي , مبين احتمال به فروش نرفتن يك دارايي به قيمت جاري بازار مي باشد . اگر يك دارايي تنها با ارائه تخفيف زياد قابل فروش باشد , ريسك نقدينگي آن زياد مي باشد .

4-ريسك ناتواني پرداخت , ريسك ناتواني وام گيرنده در پرداخت بهره وام يا باز پرداخت اصل وام مي باشد .

5-براي مثال , اوراق قرضه شركتي كه داراي مشكلات مالي بسياري است , ريسك ناتوانايي پرداخت بالايي دارد .

6-ريسك بازار , ريسكي است كه نوسانات قيمت سهام را نسبت به تغيير جو بازار سهام نشان مي دهد , زيرا بين قيمت تمامي اوراق بهادار و نوسانات بازار سهام , تا اندازه اي همبستگي وجود دارد .

7-ريسك نرخ بهره , ريسك حاصل از نوسانات ارزش يك دارايي به واسطه تغيير نرخ بهره است . براي مثال , اگر نرخ بهره افزايش ( كاهش ) يابد , قيمت اوراق قرضه , كاهش ( افزايش ) مي يابد .

8-ريسك قدرت خريد , ريسك ناشي از نوسان حجم قابل حصول يك دارايي در ازاء مبلغ مشخص به واسطه تغيير قيمتها ( تورم ) مي باشد .

ارزيابي سهام ممتاز

سهام ممتاز , سهامي است كه نسبت به سهام عادي امتيازاتي نظير اولويت در دريافت سود سهام و مشخص بودن سود سهام دارد .

سهام ممتاز معمولا" سر رسيد ندارد و سود آن به صورت درصدي از ارزش اسمي يا يك مبلغ مشخص بازاي هر سهم پرداخت ميشود لذا همانند اوراق قرضه بدون سر رسيد , ارزش آن از تقسيم سود سالانه بر نرخ بازده مورد انتظار سرمايه گذار به دست مي آي