فایل ورد قابل ویرایش

توضیحی مختصر از متن فایل  :

چکیده:

در چند سال اخیر بارها حادثه آتش سوزی در کلاس های مدرسه روی داده و تعدادی از دانش آموزان را به کام مرگ یا جراحت های دردناک فرستاده است.
وقتی چنین حادثه ای پیش می آید کمترین انتظار این است که مقامات مسؤول با بررسی دقیق این حادثه به حذف عوامل آن اقدام کنند و روش هایی را برای مقابله با این حوادث پیش بینی کنند.
درباره حادثه آتش سوزی در مدارس ایران راهکارهای سهل الوصولی قابل پیش بینی است.
 وقتی شاهد هستیم که دانش آموزان متعددی در سال های اخیر قربانی بخاری های نفتی شده اند ، چرا نباید به حذف کامل و صد در صدی بخاری های نفتی از مدارس اقدام کرد؟ ما در این گزارش این علل را بررسی خواهیم کرد....

 مقدمه:

آتش‌سوزی در مدارس ایران سابقه‌ای چندین ساله دارد و تاکنون منجر به وارد آمدن خسارات جانی و مالی فراوانی شده است. با نگاهی به علت بروز این حوادث و ارزیابی آنها، می‌توان اقدامات موثری جهت پیشگیری از موارد مشابه در آینده انجام داد. در ادامه علت بروز برخی از این حوادث در سال‌های اخیر ذکر شده است:
 وزش باد شدید و توفانی بودن هوا باعث افتادن بخاری نفتی غیر‌استاندارد شده و منجر به بروز آتش‌سوزی در کلاس شده است. معلم شاگردان را از کلاس خارج می‌کند، اما خود به دلیل اینکه در کلاس دستگیره نداشته است، داخل کلاس گیر می‌افتد و دچار سوختگی شدید می‌شود.
بخاری نفتی دچار آتش‌سوزی شده، معلم بخاری را به بیرون از کلاس می‌اندازد، اما دو گالن پر از نفت که در راهرو قرار داشته‌اند بخاری غرق در آتش را در بر می‌گیرند و شعله‌های حریق به درون کلاس زبانه می‌کشد.

آتش‌سوزی از حوادثي است كه هر لحظه ممكن است در هر مكان و براي هر كسي اتفاق بيفتد و بر اثر آن خسارت‌هاي جاني و مالي جبران‌ناپذيري وارد شود.
 

از اين رو همه‌ افراد به ويژه كودكان، ‌سالمندان و همه مكان‌هاي پرخطر نظير منازل، دفاتر كار، مدارس، بيمارستان‌ها، كارخانجات در معرض اين خطر خانمان و جان‌سوز قرار دارند. آمارهايي كه در جهان انتشار مي‌يابد، ‌معرف خسارات عظيم و تلفات نسبتاً‌ زياد ناشي از آتش‌سوزی است. دانش و اطلاعات مربوط به آتش و شناخت راه‌هاي پیشگیری و كنترل آن، از ضروريات زندگي سالم محسوب مي‌شود.
نتايج بررسي‌ها نشان مي‌دهند نزديك به 80 درصد آتش سوزي‌ها، قابل پيش‌بيني و پیشگیری هستند و مهم اين است كه براي 20 درصد دیگر حريق‌هاي غير قايل پيش‌بيني، تمهيدات مناسب نظير طراحي و نصب سيستم‌هاي اعلام و اطفاي حريق و نيز آموزش‌هاي مستمر افراد در نظر گرفته شود.
اگر تصور شود كه با بيمه كردن مؤسسات و سازمان‌ها مي‌توان خسارت‌هاي ناشي از آتش‌سوزی را جبران كرد، ‌به خطا رفته‌ايم. چرا كه جبران تلفات جاني و جنبه‌هاي رواني ناشي از آن بسيار سخت است. بعضي افراد نيز به دليل اين‌كه تاكنون گرفتار آتش‌سوزی نشده‌اند، دچار سهل‌انگاري در بالا بودن ميزان ريسك اين خطر مي‌شوند. كارشناسان معتقدند بيش از 80 درصد حريق‌هاي بزرگ براي اولين بار اتفاق افتاده‌اند.
در خصوص كشف آتش، حدس زده مي‌شود آتش‌هاي اوليه به وسيله طبيعت ايجاد شده باشند. به عنوان مثال آتش‌هاي ايجادشده به‌وسيله رعد و برق، مواد مذاب آتش‌فشان‌ها يا اشعه سوزان خورشيد را می‌توان بيان كرد. به همين دليل در وحله‌ اول بشر از آتش ترسيده و پرستش آتش از همين جا منشأ گرفته است. آتش در پيشرفت تمدن بشر نقش مؤثري داشته و در تهيه غذا، پوشاك، ‌حمل و نقل، ‌ضد عفوني کردن و ساختن تجهيزات به بشر كمك‌هاي فراوانی كرده است. البته نبايد فراموش كرد كه آتش همان اندازه كه مي‌تواند براي انسان مفيد باشد، اگر درست به‌كار گرفته نشود و قابل مهار نباشد، ‌بزرگ‌ترين و خطرناك‌ترين وسيله‌ نابودي موجودات است.
كارشناسان معتقدند بيش از 80 درصد حريق‌هاي بزرگ براي اولين بار اتفاق افتاده‌اند.
براي ايجاد آتش‌سوزی سه عامل دخالت دارند كه اصطلاحاً‌ به آن‌ها مثلث حريق مي‌گويند. مواد قابل اشتعال، حرارت و اكسيژن سه ضلع اين مثلث را تشكيل مي‌دهند. مواد قابل اشتعال طيف وسيعي را شامل مي‌شوند و از كاغذ،‌ پارچه گرفته تا مايعاتي مانند نفت، بنزين، روغن‌ها و نيز انواع گازهاي قابل اشتعال و انفجار را در بر مي‌گيرند.
براي پيشگيري از آتش‌سوزی و مهار آن در زمان وقوع، وظفيه‌ همه‌ ما است كه اطلاعاتي در خصوص شناخت آتش، نحوه‌ وقوع و نيز استفاده از تجهيزات اطفا و مهارت كاربرد آن‌ها را كسب كرده باشيم.
پروسه‌ سوختن يك جسم زماني شروع مي‌شود كه در حضور اكسيژن، درجه حرارت بر حسب نوع ماده به ميزان كفايت برسد (‌درجه اشتعال مواد). در عمل سوختن، ‌اكسيژن مورد نیاز از هوا تأمين مي‌شود. هرچه سطح جسم قابل سوختن، تماس بيشتري با هوا داشته باشد، عمل سوختن آسان‌تر و سريع‌تر انجام مي‌شود. به همين دليل است كه گازها زودتر از مايعات و مايعات زودتر از مواد جامد آتش مي‌گيرند.
در حريق ساختمان‌هاي مسكوني، آتش در اتاق‌هاي بسته با ملايمت شروع مي‌شود و بعد از مدتي حرارت به حدي مي‌رسد كه لوازم موجود به درجه حرارت اشتعال مي‌رسند و بعد يك ‌مرتبه تمام اتاق شعله‌ور مي‌شود. در بعضي موارد، اتفاق مي‌افتد كه حرارت به اندازه كافي بالا است ولي اكسيژن هوا كافي نيست؛ ‌در اين صورت دو حادثه رخ مي‌دهد،‌ يا شعله‌ور شدن متوقف مي‌شود يا با باز شدن پنجره و شكستن در، يك‌باره هوا وارد و يك‌مرتبه انفجار رخ مي‌دهد. اين اتفاق براي بعضي از مأموران آتش‌نشاني نيز در هنگام مأموريت اطفا پيش آمده است.
بنابراين اولين قدم براي مهار و اطفاي حريق، ‌قطع ارتباط سه عامل آتش‌زا و جداسازي مواد سوختني از ميدان آتش‌سوزی است.
تحقيقات نشان داده علاوه بر سه عامل فوق‌الذكر، عامل چهارمي نيز در ايجاد آتش‌سوزی مي‌تواند دخالت داشته باشد و آن عكس‌العمل زنجيره‌اي بين مولكول جسم قابل احتراق و اكسيژن است. عكس‌العمل زنجيره‌اي باعث شكستن و دوباره تركيب شدن مولكول‌هاي جسم قابل احتراق با اكسيژن محيط می‌شود و آتش‌سوزی به وجود مي‌آيد.
آتش سوزي‌ها بر اساس نوع مواد سوختني، طبقه‌بندي مي‌شوند. شناخت نوع آتش‌سوزی و مواد سوختني روشي است كه توسط آن مي‌توان نوع كنترل و مهار آتش‌سوزي را تعيين كرد. اين طبقه‌بندي ممكن است در كشورهاي مختلف اندكي متفاوت باشد. به طور كلي آتش‌ها به چهار دسته تقسيم‌بندي مي‌شوند؛
آتش‌هاي نوع A، ‌که آتش‌هايي هستند که از سوختن موادي كه پس از سوختن از خود خاكستر به جا مي‌گذارند، ‌به‌وجود مي‌آيند. آتش‌سوزي‌هاي ناشي از كاغذ، چوب،‌ پارچه و پلاستيك و نظارير آن‌ها از اين دسته هستند. براي خاموش كردن آتش‌هاي نوع A بهترين ماده، ‌آب است.
اولين قدم براي مهار و اطفاي حريق، ‌قطع ارتباط سه عامل آتش‌زا و جداسازي مواد سوختني از ميدان آتش‌سوزی است.
آتش‌ها‌ي نوع B، که ‌آتش‌هاي ناشي از مايعات قابل اشتعال هستند. نظير نفت، ‌بنزين، ‌بنزن و....
آتش‌هاي نوع C، که ‌آتش‌هاي ناشي از جريان الكتريسيته هستند. ‌مانند آتش‌سوزي‌ ناشي از وسايل برقي كه در اثر اتصالي، ‌اضافه بار و... ايجاد مي‌شوند.
آتش‌هاي نوع D،‌ که آتش‌هاي ناشي از سوختن فلزات قابل اشتعال نظير سديم،‌ پتاسيم و... هستند. اين آتش سوزي‌ها اغلب در صنايع و در پروسه‌هاي توليدی ايجاد مي‌شوند.
آتش‌سوزی ناشي از گازهاي قابل اشتعال و انفجار به دليل اهميت، جزء طبقه‌ ديگري از آتش سوزي‌ها مطرحند. آن‌چه در مورد گازها مهم است، مشكلات با ريسك بالاي كنترل و جلوگيري از اشتغال يا انفجار آن‌ها در زماني است كه در هوا منتشر مي‌شوند. اما اگر گاز داخل مخزن باشد و آتش‌سوزی رخ دهد، ‌با عمليات سرد كردن و جابه جايي آن در مراحل اوليه قابل كنترل است.

وسايل و لوازم مبارزه با آتش سوزي